Vitalna Kobietka

W dobie wzmożonej świadomości zdrowotnej coraz więcej osób zastanawia się, czy margaryna może być zdrową alternatywą dla masła. W ostatnich dekadach tłuszcze w diecie stały się przedmiotem wielu badań i debat. Przyjrzyjmy się bliżej margarynie – jej historii, ewolucji, składowi oraz porównajmy ją z masłem, aby ułatwić dokonanie świadomego wyboru.

Historia i zmiany w margarynie

Margaryna została stworzona jako tańszy substytut masła, który miał być zdrowszy. W pierwotnym składzie zawierała jednak sporo niekorzystnych tłuszczów trans, powstających podczas częściowego utwardzania olejów roślinnych. Te kwasy tłuszczowe trans przyczyniały się do wzrostu ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.

Współczesna margaryna, produkowana innowacyjną metodą estryfikacji, minimalizuje zawartość szkodliwych tłuszczów trans. Dziś margaryna różni się znacząco od tej sprzed lat. Dlatego przy dokonywaniu wyboru warto uwzględnić jej nowe właściwości.

Nowe normy UE dotyczące tłuszczów trans

W odpowiedzi na kwestie zdrowia publicznego Unia Europejska wprowadziła od 1 kwietnia 2021 roku normy ograniczające zawartość tłuszczów trans w produktach spożywczych do 2 g na 100 g. Dzięki temu dostępne na rynku margaryny, zwłaszcza miękkie, zawierają dziś bardzo niewiele tłuszczów trans – w niektórych przypadkach nawet poniżej 0,06 g na 100 g. Oznacza to, że margaryna może być obecnie zdrowszym wyborem niż wcześniej sądzono.

Rodzaje margaryn i ich właściwości

• Margaryny miękkie – są najczęściej stosowane do smarowania pieczywa i zawierają jednonienasycone i wielonienasycone kwasy tłuszczowe, które wspierają zdrowie serca i obniżają poziom cholesterolu. W porównaniu z masłem (zawierającym około 52 g tłuszczów nasyconych na 100 g) margaryny miękkie mają tylko około 11 g nasyconych kwasów tłuszczowych.
• Margaryny twarde (kostkowe) – używane często do pieczenia, zawierają nieco więcej tłuszczów nasyconych, jednak wciąż mogą stanowić zdrowy wybór, zwłaszcza jeśli wybierzemy produkty o niskiej zawartości tłuszczów trans i wysokiej jakości składnikach.

Korzyści i potencjalne zagrożenia

• Korzyści – Nowoczesne margaryny, szczególnie wzbogacone w sterole roślinne, mogą poprawiać lipidogram, wspierając zdrowie serca. Często zawierają również oleje tłoczone na zimno, takie jak olej lniany, oraz witaminy A i D, które wzmacniają układ odpornościowy i kostny.
• Potencjalne zagrożenia – Margaryna, jak każdy tłuszcz, jest kaloryczna. Nadmierne jej spożycie może prowadzić do przyrostu wagi i problemów sercowo-naczyniowych. Nie wszystkie margaryny są jednak tak samo zdrowe – niektóre tańsze produkty mogą zawierać mniej korzystne składniki. Dlatego ważne jest, aby dokładnie czytać etykiety.

Wybór między masłem a margaryną

Wybór między masłem a margaryną zależy od indywidualnych potrzeb i stanu zdrowia. Masło, choć naturalne, zawiera tłuszcze nasycone i około 2-3 g tłuszczów trans na 100 g, co może wpływać na wzrost poziomu cholesterolu LDL. Dla osób z problemami sercowymi margaryna miękka, bogata w tłuszcze nienasycone, może być lepszą alternatywą.

Zalecenia żywieniowe

• Prewencja chorób sercowo-naczyniowych – W profilaktyce chorób serca zaleca się ograniczenie tłuszczów zwierzęcych i zastąpienie ich tłuszczami roślinnymi. Margaryny miękkie, dzięki zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych, mogą być tutaj korzystnym wyborem.
• Wybór margaryny – Najlepiej wybierać margaryny wzbogacone w fitosterole, pomagające obniżyć poziom cholesterolu. Warto również wybierać produkty bez sztucznych dodatków i z ograniczoną zawartością tłuszczów nasyconych.

Podsumowanie

Margaryna, zwłaszcza w nowoczesnej, miękkiej wersji, może być zdrową alternatywą dla masła dzięki wysokiej zawartości tłuszczów nienasyconych i dodatkowi witamin. Ostateczny wybór między margaryną a masłem zależy od preferencji, zdrowia oraz stylu życia. Kluczem do zdrowej diety jest umiarkowanie i wybór wysokiej jakości produktów w zrównoważonym jadłospisie.